Polski (PL)Niemiecki (DE)Angielski (EN)
Doradztwo i obsługa zamówień: +48 512 999 218
0

Neurofeedback – trening mózgu dla każdego?

20 maja 2025
W ostatnich latach neurofeedback zyskał na popularności jako metoda wspomagająca leczenie różnych zaburzeń neurologicznych i psychicznych, w tym afektywnych i lękowych. Jest to technika, która pozwala na monitorowanie i modyfikowanie aktywności mózgu w czasie rzeczywistym, co może prowadzić do poprawy funkcji poznawczych i emocjonalnych ze stałym skutkiem.

Neurofeedback, znany również jako EEG biofeedback, polega na analizie fal mózgowych i dostarczaniu pacjentowi informacji zwrotnej, która umożliwia świadomy wpływ na własną aktywność neuronalną. Dzięki temu możliwe jest trenowanie mózgu w celu osiągnięcia pożądanych stanów. Najczęściej stanów takich jak relaksacja, koncentracja czy redukcja lęku, jednak jest to zależne od potrzeb pacjenta.

Charakterystyka neurofeedbacku

Choć dawniej neurofeedback był stosowany głównie w terapii dzieci z ADHD, obecnie znajduje zastosowanie w skutecznym leczeniu wielu schorzeń, w tym depresji, lęków, bezsenności, a nawet w poprawie wydolności sportowej. Służy też poprawie funkcji poznawczych u osób zdrowych.

Neurofeedback to forma terapii biofeedbackowej, która wykorzystuje elektroencefalografię (EEG) do monitorowania aktywności mózgu. Podczas sesji pacjent ma na głowie elektrody, które rejestrują fale mózgowe. Te dane są następnie przetwarzane i prezentowane w formie wizualnej, choć niekiedy również dźwiękowej.

Celem terapii EEG biofeedback jest nauczenie pacjenta, jak świadomie wpływać na swoją aktywność mózgową, aby osiągnąć pożądane stany psychiczne, co pozwala lepiej funkcjonować. Może to być na przykład osoba z lękiem, która dzięki terapii nauczy się redukować nadmierną aktywność w określonych obszarach mózgu, co zmniejszy objawy.

Neurofeedback opiera się na plastyczności mózgu, czyli jego zdolności do adaptacji i zmiany w odpowiedzi na doświadczenia. Regularne sesje EEG biofeedback mogą prowadzić do trwałych zmian w funkcjonowaniu mózgu, co przekłada się na poprawę samopoczucia i funkcji poznawczych, a w tym wyleczenie niektórych zaburzeń.

Zastosowania kliniczne EEG biofeedback

Na przestrzeni lat neurofeedback znalazł zastosowanie w leczeniu wielu zaburzeń neurologicznych i psychicznych. Jak wskazują wyniki badań naukowych, jest on skuteczny w terapii ADHD. Pomaga bowiem w redukcji objawów takich jak nadpobudliwość, impulsywność i trudności z koncentracją, którymi to zaburzenie się cechuje.

Z kolei z innych wyników badań wynika wprost, że terapia z użyciem neurofeedback może wspomagać inne metody leczenia depresji, prowadząc do poprawy nastroju, a przy tym do polepszenia funkcji poznawczych. Wykazano wobec tego, że EEG biofeedback może być skutecznym narzędziem w trwałej redukcji objawów depresji u wielu pacjentów.

Terapia ta jest również stosowana w leczeniu lęków, bezsenności czy migren, a nawet w rehabilitacji po udarach mózgu. W każdym z tych przypadków celem jest przywrócenie równowagi w aktywności mózgowej, a docelowo poprawa jakości życia pacjenta. Warto jednak zaznaczyć, że skuteczność EEG biofeedback może różnić się w zależności od indywidualnych cech pacjenta.

Neurofeedback a poprawa funkcji poznawczych

Oprócz zastosowań klinicznych, neurofeedback jest również wykorzystywany w celu poprawienia funkcji poznawczych u osób zdrowych, które chcą funkcjonować lepiej. Jak bowiem wykazały inne badania naukowe, regularne sesje EEG biofeedback mogą prowadzić u takich osób do poprawy pamięci, koncentracji czy szybkości przetwarzania informacji, a także zdolności do rozwiązywania problemów.

Sportowcy z niego korzystają, aby poprawić swoją wydajność i zwiększyć koncentrację, jak też lepiej radzić sobie ze stresem. W wielu przeglądach medycznych wspomina się bowiem, że trening neurofeedback może poprawić funkcje motoryczne i kontrolę nad ciałem, co wiąże się ze zdolnością mózgu do samoregulacji.

Neurofeedback nie jest dla każdego

Neurofeedback jest generalnie bezpieczną i nieinwazyjną metodą terapii, jednak nie jest odpowiedni dla wszystkich. Nie poleca się go osobom z pewnymi schorzeniami neurologicznymi, które zawsze powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem terapii. Szczególnie te z epilepsją, która jest przeciwwskazaniem względnym.

Skuteczność neurofeedbacku może być różna w zależności od indywidualnych cech pacjenta, a przede wszystkim od rodzaju i nasilenia zaburzenia, jak też motywacji do regularnych sesji. Niektóre osoby mogą odczuwać szybkie i znaczące korzyści, podczas gdy inne mogą potrzebować więcej czasu.

Ważne jest, aby terapia EEG biofeedback była prowadzona przez wykwalifikowanego specjalistę, który dostosuje protokół treningowy do indywidualnych potrzeb pacjenta. Regularne monitorowanie postępów, bowiem dostosowywanie terapii zwiększa szanse na osiągnięcie pożądanych rezultatów.

Neurofeedback jest obiecującą metodą terapii i treningu mózgu, która może przynieść korzyści wielu osobom. Jednak, jak każda terapia neurologiczna, wymaga indywidualnego podejścia i profesjonalnego prowadzenia. Sesje powinien prowadzić neuropsycholog wyszkolony w tym kierunku.

Innowacyjna metoda terapii mózgu

Neurofeedback to innowacyjna metoda terapii i treningu mózgu, która wykorzystuje informacje zwrotne z EEG. Służy to do poprawy funkcji poznawczych i emocjonalnych, co wpływa na funkcjonowanie biopsychospołeczne. Znalazła zastosowanie w leczeniu wielu zaburzeń, takich jak ADHD, depresja, lęki czy bezsenność, a także w poprawie wydajności osób zdrowych.

Wyniki badań na temat EEG neurofeedback są obiecujące, skuteczność neurofeedbacku może różnić się w zależności od indywidualnych cech pacjenta, jak też od rodzaju zaburzenia. Kwestia ta zdecydowanie wymaga dalszych badań i indywidualnego podejścia w trakcie całej terapii. Jednak dla osób zainteresowanych poprawą jakości życia, funkcji poznawczych czy leczeniem określonych zaburzeń, neurofeedback stanowi wartościowe uzupełnienie tradycyjnych metod terapeutycznych.

Zachęcamy również do zapoznania się z pozostałymi artykułami na najlepszym blogu o spaniu i zdrowiu, a także Encyklopedią Zdrowego Snu przygotowaną przez zespół specjalistów ONSEN®. Osobom dbającym o zdrowie kręgosłupa, polecamy zestaw ćwiczeń na kręgosłup przygotowany przez fizjoterapeutę.

FAQ: Neurofeedback

Na czym polega neurofeedback?

EEG biofeedback to trening mózgu, w którym elektrody EEG odczytują fale mózgowe pacjenta, a komputer w czasie rzeczywistym zamienia je na proste bodźce, jakimi są obraz lub dźwięk. Gdy aktywność neuronalna idzie w pożądanym kierunku, program nagradza pacjenta pozytywną animacją czy melodią. Dzięki tej nagrodzie mózg uczy się powtarzać korzystny wzorzec, wykorzystując własną plastyczność. Regularne sesje mogą więc trwale poprawić koncentrację, regulację emocji i sen.

Na co pomaga terapia biofeedback?

Terapia biofeedback pomaga na zaburzenia neurorozwojowe (zwłaszcza ADHD), stany lękowe i depresyjne, bezsenność czy migreny. Poza tym neurofeedback wspiera rehabilitację po udarach, a także optymalizuje działanie mózgu osób zdrowych. Sportowcy, muzycy czy menedżerowie używają EEG biofeedback, aby zwiększyć koncentrację, pamięć roboczą i odporność na stres.

Czym się różni biofeedback od neurofeedback?

Biofeedback to szeroka rodzina metod, która uczy świadomej kontroli dowolnych sygnałów fizjologicznych: od tętna (HRV biofeedback), przez napięcie mięśni (EMG biofeedback), po przewodnictwo skóry czy temperaturę palców. Neurofeedback (EEG biofeedback) jest jedną z tych metod, ale skupioną wyłącznie na aktywności elektrycznej mózgu. Zamiast mięśni czy pulsu, rejestruje ona fale EEG, a pacjent uczy się regulować pracę konkretnych obszarów mózgu. Każdy neurofeedback jest biofeedbackiem, lecz nie każdy biofeedback dotyczy mózgu.

Jakie są przeciwwskazania do biofeedbacku?

Terapia jest nieinwazyjna i uznawana za bezpieczną. Istnieją jednak pewne przeciwwskazania względne i bezwzględne, dlatego zawsze decyzję o udziale w terapii biofeedback należy podjąć po konsultacji z lekarzem.

Czy biofeedback jest objęty refundacją NFZ?

W koszyku świadczeń gwarantowanych NFZ nie ma odrębnej pozycji  wskazującej na terapię EEG biofeedback. Większość gabinetów prowadzi więc trening komercyjnie. Refundacja następuje jedynie w drodze wyjątku, w programach leczniczych czy w projektach z zewnętrznym finansowaniem. Co do zasady jednak pacjent finansuje tę terapię samodzielnie.

Udostępnij
Newsletter - bądź na bieżąco!
Bez wyrażenia zgody nie możemy dodać Twojego adresu e-mail do bazy subskrybentów newslettera ONSEN®.
Dziękujemy za dołączenie do grupy subskrybentów newslettera ONSEN®!
Komentarze
Wystąpiły błędy w formularzu.
Imię lub pseudonim *
Adres e-mail (nie będzie widoczny)
Numer telefonu (nie będzie widoczny)
Komentarz *
Dziękujemy za dodanie komentarza!
Więcej o tym, jak zdrowo żyć i funkcjonować...

Producent bezczelnie perfekcyjnego materaca Osaka Air, anatomicznych poduszek i ergonomicznych mebli. Lider na europejskim rynku.