Jak inteligentny budzik może poprawić życie?

Inteligentny budzik to całkowita nowość, która cieszy się coraz większym zainteresowaniem osób chcących dbać o zachowanie odpowiedniej ilości snu w ciągu nocy. Dla wielu osób codzienne wstawanie o poranku stanowi najgorszy moment w ciągu dnia. Zanim zdecydują się one na inteligentny budzik, często próbują zastąpienia dźwięku budzenia piosenką lub nagraniem śpiewu ptaków. To jednak nie daje oczekiwanych rezultatów, wymuszając zmiany.

Standardowy budzik od inteligentnego budzika różni się diametralnie. O ile ten pierwszy dzwoni o wyznaczonej porze, o tyle inteligentny budzik monitoruje czas snu i sam wybiera moment, w którym rozpocznie pobudkę. Oczywiście jedynie w ustalonym przedziale czasu, jaki wybiera się samodzielnie. Zastosowanie takiej aplikacji do monitorowania snu może przynieść wiele korzyści.

Sen człowieka podzielony jest na dwie podstawowe fazy, które zależne są od ruchu oczu. Pierwsza z nich to faza REM (ang. rapid eye movement), w której gałki oczne poruszają się bardzo szybko. Natomiast druga to faza nREM (ang. non-rapid eye movement), w której gałki oczne nie poruszają się, a ewentualne ruchy są powolne. Inteligentny budzik w połączeniu ze sprzętem mierzącym parametry ciała, jak na przykład z zaawansowanym smartwatchem, jest w stanie rozpoznać te fazy, aby dopasować do nich budzenie.

Każdy z etapów snu jest powiązany ze ściśle określonymi falami mózgowymi i aktywnością neuronów. W trakcie typowej nocy każdy z nas przechodzi przez te etapy kilkukrotnie. Im bliżej pozostało do poranka, tym dłuższe stają się fazy REM. Natomiast dzielące się na kilka etapów fazy nREM są coraz krótsze.

Pierwszy etap fazy nREM to przejście od stanu czuwania do snu. Podczas tego krótkiego etapu, sen jest jeszcze płytki. Możemy mieć też wrażenie, że jeszcze nie śpimy. Spowolnieniu ulega bicie serca, oddech i ruchy gałek ocznych, a mięśnie rozluźniają się. Fale alpha zastępowane są wolniejszymi falami theta.

Drugi etap fazy nREM to czas lekkiego snu. W tym etapie nadal możemy się stosunkowo łatwo obudzić. W tym etapie mięśnie są jeszcze bardziej rozluźnione, natomiast serce i oddech jeszcze silniej spowalniają. Poza tym w tej fazie spada temperatura ciała, a ruchy oczu w zasadzie ustają. W obrazie elektroencefalografii (EEG) zauważalne są już wrzeciona snu. Na tym etapie zazwyczaj nie występują marzenia senne, choć spędzamy w nim większość nocy, jednak u niektórych osób może pojawić się wtedy wrażenie spadania z wysokości.

Trzeci etap fazy nREM to okres głębokiego snu. Ten jest niezbędny do tego, aby czuć się wypoczętym o poranku. Występuje on w dłuższych okresach, co do zasady w pierwszej połowie nocy, a później coraz rzadziej. Wtedy też następuje maksymalne zwolnienie bicia serca i oddechu, co powoduje zmniejszeni tętna. Pojawiają się fale delta, jednak są one pomieszane z falami theta. Należy pamiętać, że tego etapu snu najtrudniej się obudzić.

Dopiero po tym pojawia się faza REM, w którą wchodzimy zazwyczaj średnio około 90 minut po zaśnięciu. Charakterystyczne dla tej fazy jest to, że gałki oczne poruszają się w jej trakcie szybko z boku na bok, mimo zamkniętych powiek. Aktywność fal mózgowych o mieszanej częstotliwości zbliża się do tej obserwowanej podczas czuwania. Oddech staje się szybszy i nieregularny, a tętno i ciśnienie krwi wzrastają do poziomu zbliżonego do tego w stanie czuwania.

Większość marzeń sennych pojawia się podczas fazy REM. Mięśnie rąk i nóg zostają przez ciało chwilowo sparaliżowane, abyśmy nie zrobili krzywdy sobie lub śpiącym z nam osobom. Z wiekiem jednak czas fazy REM powoli spada, co wynika ze spadku naturalnego poziomu melatoniny. Kiedyś sądzono, że tylko faza REM jest niezbędna dla zachowania komfortu psychicznego i wzmocnienia pamięci. Aktualnie jednak wiadomo już, że konsolidacja pamięci wymaga zarówno snu w fazie REM, jak i w fazie nREM. Jednak w dalszym ciągu to właśnie faza REM jest kluczem równowagi emocjonalnej.

Opisany wyżej cykl snu powtarza się w nocy zazwyczaj 5-6 razy. Najlepiej czujemy się, kiedy obudzi się nas w trakcie trwania pierwszego lub drugiego etapu fazy nREM. I to właśnie tutaj do akcji wkracza inteligentny budzik, ale też inne aplikacje do monitorowania snu. To dzięki nim dajemy sobie odpowiednią ilość snu, co pozwala lepiej się regenerować. Warto wspomnieć, że korzystne dla organizmu jest spanie nago, które ma wpływ na występowanie faz.

Na szczęście inteligentny budzik nie wymaga od nas codziennego podłączania się do encefalografu (EEG). Często aplikacje do monitorowania snu opierają się na danych przekazywanych ze smartwatcha, a niekiedy może wystatczyć już nawet sam smartfon lub tablet. Zainstalowany na nim inteligentny budzik potrafi bowiem mierzyć sen za pomocą wbudowanego mikrofonu, żyroskopu i akcelerometru.

Stosowany w pomiarach mikrofon przesyła do inteligentnego budzika informacje o oddechu, natomiast wbudowany w smartfona żyroskop i akceletometr pozwala na śledzenie położenia. Dzięki temu, że poruszamy się tylko podczas płytszych etapów snu, inteligentny budzik jest w stanie je rozpoznać. Dzięki temu aplikacje do monitorowania snu określają fazy snu z dużą precyzją.

Aby odpowiednio wykryć ruch, inteligentny budzik musi mieć możliwość jego śledzenia. To może być trudne na materacach visco, które powodują zapadanie się ciała do środka, nie dając niekiedy możliwości swobodnego poruszania się na powierzchni materaca. Wykazują one też trudności w działaniu na materacach sprężynowych, które nie tylko wydają niepożądane dźwięki, ale też przenoszą ruch przez zbyt słabą dynamikę.

Chcąc zastosować inteligentny budzik, na pewno zastanawiamy się nad tym, jak zapewnić sobie maksymalny komfort snu. Zarówno dla poprawy jakości snu, jak i dla prawidłowego działania aplikacji do monitorowania snu, zdecydowanie najlepszym wyborem będzie spanie na materacu z pianki wysokoelastycznej. Zapewnia ona optymalne warunki snu, a w tym pełną wentylację i możliwość zmiany pozycji do spania.

Często producenci inteligentnego budzika monitorującego jakość snu zalecają, aby przez trzy pierwsze noce obserwować sposób działania aplikacji i w razie potrzeby umieścić smartfon bliżej lub dalej od głowy, co ma poprawić jej działanie. Oczywiście smartfon powinien być wtedy przełączony w tryb samolotowy, aby nie zakłócać snu. Smartwatch ma zaś tę przewagę, że może mierzyć także tętno i ciśnienie krwi. Zaawansowane urządzenia tego typu potrafią nawet mierzyć saturację, co doskonale sprawdza się w walce z bezdechem sennym.

Co do zasady inteligentny budzik ma sprawiać, że przestaniemy doświadczać o poranku przykrego uczucia związanego z wyrywaniem się ze snu. Tego typu aplikacje do monitorowania snu działają nie tylko na smartfonach czy tabletach. W sprzedaży są bowiem również inteligentne budziki w ramach opasek, pierścieni czy nawet przytulanek.

Niektóre z inteligentnych budzików oferują nie tylko budzenie dźwiękiem, ale też ambientem, czyli stopniowanym światłem mającym imitować promienie słoneczne. Spotyka się też takie budzące wibracjami czy zapachem. Postęp technologii staje się tym samym coraz częściej w pełni odpowiedzialny za zachowanie odpowiedniej higieny snu.

Ciągle postępujący rozwój technologiczny pozwala też na oferowanie idealnych produktów do snu, jakim jest najlepszy na rynku materac Osaka Air od ONSEN®, którego zakup nie wiąże się z żadnym ryzykiem dzięki możliwości zwrotu w ciągu 100 dni. Jego wyprodukowanie w technologii design thinking gwarantuje najwyższą jakość.

Zachęcamy również do zapoznania się z pozostałymi artykułami na najlepszym blogu o spaniu i zdrowiu, a także Encyklopedią Zdrowego Snu przygotowaną przez zespół specjalistów ONSEN®. Osobom dbającym o zdrowie kręgosłupa, polecamy zestaw ćwiczeń na kręgosłup przygotowany przez fizjoterapeutę.