Patrycjusze i plebejusze – jak spano w starożytnym Rzymie

Sypialnia ( cubicula nocturna ) była w rzymskim patrycjuszowskim domu umieszczana na drugiej kondygnacji, co zapewniało prywatność. Łoża (lecti cubicidares) ustawiano zazwyczaj w zacisznych wnękach. Łóżka były tak wysokie, że potrzebny był specjalny taboret (scamnum), aby dorosły mężczyzna mógł się na nie wspiąć. Taboret był tak dopasowany, że mieścił się pod łóżkiem i przed snem kładziono na nim sandały

Jak wyglądało samo łóżko? Z jednej strony ograniczone było listwą (pluteus), a z drugiej otwarte (sponda). Drewniane nogi były bogato zdobione np. kością słoniową i pozłacanymi, ornamentami z brązu. Narożniki były zdobione głowami kotów i satyrów.

Materace (torus) wypychano różnymi materiałami: słomą, wełną, tanim pierzem (głównie kurzym, kaczym lub gęsim) lub liśćmi. Szczególnie cenione były liście niektórych ziół – już wtedy korzystano w sypialni z dobrodziejstw aromaterapii, a poza tym zioła odstraszały też insekty. Sam materac zwieszony był na skórzanych paskach, co stanowiło prymitywny stelaż.

Poduszki wypełniano delikatniejszym puchem gęsim. Pościel wykonana była z wełny lub włókna konopi (w starożytności z konopnego płótna wytwarzano  także koszule, obrusy, żagle okrętowe). W bogatszych domach pościel barwiona była na kolor purpury

W zamożnych domach istniały też specjalne sypialnie przeznaczone do popołudniowej sjesty, które usytuowane były w najchłodniejszej części domu. Nazywano je cubicula diurna

W starożytności biesiadowano w pozycji półleżącej. Rzymska „jadalnia” zwana triclinium była najbardziej reprezentacyjnym pomieszczeniem w całym domu. Z trzech stron stołu (mensa) ustawiano specjalne sofy zwane lectus. (Były one wzorowane na greckich kline )

Każda z sof mieściła trzy osoby a ich ustawienie wiązało się z hierarchią biesiadników. Lectus summus przeznaczone były dla gości o niższym statusie i lectus medius dla gości honorowych a lectus imus dla gospodarza, jego żony i jeszcze jednego członka rodziny

Jak zawsze, wywodzący się z elit kronikarze nie poświęcali zbyt wiele uwagi życiu biedoty. 

Wprawdzie cesarz -filozof, Marek Aureliusz, wyznający surową doktrynę stoicyzmu w swoich „Rozmyślaniach” dziękuje jednemu z nauczycieli i mentorów, Diogentowi, że zawdzięcza mu „wstręt do błahostek” i „umiłowanie łoża prostego okrytego skórą”. Jest to jednak raczej nawiązanie do helleńskiego ideału cnoty, niż rzeczywisty obraz łóżka prostych ludzi.

Z odkryć archeologicznych wiemy, że wieśniacy w czasach cesarstwa rzymskiego sypiali na siennikach rozłożonych wprost na ziemi, a całe rodziny spały razem.

Zachęcamy również do zapoznania się z pozostałymi artykułami na najlepszym blogu o spaniu i zdrowiu, a także Encyklopedią Zdrowego Snu przygotowaną przez ekspertów Onsen Sleeping.