Zaburzenia osobowości często pozostają
niezauważone lub błędnie interpretowane jako trudny charakter. Tymczasem są to
poważne i przewlekłe zaburzenia emocjonalne, które znacząco wpływają na jakość życia. Największa trudność z
osobowością narcystyczną czy borderline polega na tym, że cierpią nie tylko pacjenci, ale również ich bliscy. A przez
brak zrozumienia często zostają sami - podkreśla Nesterok.
Poza tym zaburzenia osobowości to
szczególna trudności problemów emocjonalnych, ponieważ nie są one postrzegane jako choroba w tradycyjnym sensie, lecz raczej jako
trudny do zmiany styl bycia, oczywiście w potocznym znaczeniu. Osoba z zaburzeniem osobowości często
nie dostrzega problemu po swojej stronie. Uważa ona, że to otoczenie staje się dla niej
toksyczne, niezrozumiałe czy zagrażające, a sama funkcjonuje prawidłowo.
Psychiatria, zgodnie z
DSM-V, dzieli te zaburzenia na trzy klastry. Klaster A obejmuje
osoby ekscentryczne i wycofane (głównie więc paranoiczne), klaster B obejmuje osoby
dramatyczne i impulsywne (jak borderline, narcystyczne), a klaster C obejmuje osoby
lękowe i unikające (jak zależne, obsesyjno-kompulsyjne). Każdy z nich wymaga innego podejścia, ale wszystkie łączy
wysoki poziom cierpienia psychicznego, jak również trudności w relacjach.
Zaburzenia z
klastra C, jak osobowość unikająca czy obsesyjno-kompulsyjna, powodują z kolei
chroniczny lęk i perfekcjonizm, a nawet unikanie kontaktów społecznych. Często takie osoby są
bardzo funkcjonalne w pracy, ale wewnętrznie przeżywają ogromny stres. Nesterok zauważa, że są to często osoby, które
robią wszystko idealnie, ale wieczorem nie mogą zasnąć z powodu myśli, że
coś mogły zrobić lepiej, budując wokół tego ruminacje.
Zaburzenia z
klastra B, a szczególnie osobowość chwiejna emocjonalnie typu borderline, często manifestują się
skrajnymi emocjami, impulsywnością i lękiem przed porzuceniem, a przy tym niestabilnością tożsamości. Terapia takich pacjentów wymaga
empatii i jasnej struktury, dlatego DBT zyskała tu szczególne uznanie.
Osoby te mają
trudność w ustaleniu własnej tożsamości, co nieświadomie budzi skrajne emocje. W relacjach
osób z borderline dominuje ambiwalencja. Skaczą one
od idealizacji po deprecjację drugiej osoby, często wchodząc w krótkotrwałe relacje. Psychoterapia w tym przypadku
wymaga dużej cierpliwości, a przy tym stabilności terapeutycznej.
Zaburzenia z
klastra A, jak osobowość paranoiczna czy schizotypowa, bywają stosunkowo
trudne do leczenia, ze względu na ograniczone zaufanie pacjentów do terapeuty. Terapia wymaga
dużego taktu i elastyczności, co wiąże się ze znalezieniem odpowiednich specjalistów.
Warto podkreślić, że osoby z
zaburzeniami osobowości zasługują na pomoc i zrozumienie tak samo jak osoby chore somatycznie. Gdy zaburzenia są
niezdiagnozowane i nieleczone, mogą prowadzić do poważnych problemów. Często są to
problemy w związku czy w pracy, ale też na każdym innym polu. Nie warto
czekać aż objawy miną same, bo nie miną. Profesjonalna pomoc jest
dostępna i skuteczna, a także coraz bardziej powszechna. Zdrowie psychiczne to nie luksus, ale
prawdziwy fundament dobrego życia.
Zachęcamy również do zapoznania się z pozostałymi artykułami na najlepszym blogu o spaniu i zdrowiu, a także Encyklopedią Zdrowego Snu przygotowaną przez zespół specjalistów ONSEN®. Osobom dbającym o zdrowie kręgosłupa, polecamy zestaw ćwiczeń na kręgosłup przygotowany przez fizjoterapeutę.