Zaburzenia dysocjacyjne - czym są i jak je leczyć?

Co to są zaburzenia dysocjacyjne?

Zaburzenia dysocjacyjne to grupa zaburzeń psychicznych, w których dochodzi do zakłóceń w integracji myśli, emocji, wspomnień i poczucia własnej tożsamości. Mogą przejawiać się jako amnezja dysocjacyjna, depersonalizacja, derealizacja, a w rzadszych przypadkach także jako dysocjacyjne zaburzenie tożsamości. Objawy mogą być przejściowe, ale zdarza się, że trwają dłużej i istotnie utrudniają codzienne funkcjonowanie.

Jak zachowuje się osoba z dysocjacją?

Osoba doświadczająca dysocjacji może mieć luki w pamięci, które nie wynikają z dolegliwości neurologicznych. Może czuć się tak, jakby obserwowała samą siebie z zewnątrz albo jakby świat wokół był nierealny. Często u takich osób pojawia się poczucie utraty kontroli nad własnym zachowaniem, trudności z koncentracją i wrażenie bycia inną osobą. Takie doświadczenia mogą być dla chorego bardzo dezorientujące i wywoływać poczucie zagubienia.

Jak rozpoznać zaburzenia dysocjacyjne?

Rozpoznanie zaburzeń dysocjacyjnych opiera się na obserwacji charakterystycznych objawów, takich jak depersonalizacja, derealizacja, utrata pamięci czy zmiany w tożsamości. Ponieważ podobne objawy mogą wystąpić także przy innych zaburzeniach lub chorobach, kluczowe jest oczywiście wykluczenie przyczyn neurologicznych i somatycznych. Ostateczną diagnozę stawia psychiatra lub psycholog, opierając się na wywiadzie, historii życia pacjenta oraz przebiegu objawów.

Czy zaburzenia dysocjacyjne to choroba psychiczna?

Tak, zaburzenia dysocjacyjne należą do zaburzeń psychicznych, jednak warto pamiętać, że są przede wszystkim mechanizmem obronnym organizmu. Dysocjacja pojawia się najczęściej w wyniku traumatycznych doświadczeń lub silnego, przewlekłego stresu i ma na celu odseparowanie jednostki od nadmiaru bodźców emocjonalnych. Nie jest więc oznaką słabości, lecz sposobem, w jaki psychika próbuje poradzić sobie z trudną sytuacją.

Czy zaburzenia dysocjacyjne można wyleczyć?

Zaburzenia dysocjacyjne można skutecznie leczyć, a w wielu przypadkach całkowicie ustąpią, jeśli chory otrzyma odpowiednią pomoc. Podstawą leczenia dysocjacji jest psychoterapia, która pozwala zrozumieć przyczyny objawów i stopniowo odzyskiwać spójność psychiki. Czasami stosuje się także farmakoterapię, choć raczej jako wsparcie niż główną metodę leczenia. Duże znaczenie ma także psychoedukacja, redukcja stresu, dbanie o higienę snu oraz poczucie bezpieczeństwa i stabilności w relacjach. Leczenie zaburzeń dysocjacyjnych wymaga cierpliwości, ale rokowania mogą być bardzo dobre.